Uczyli na Podlasiu, będą uczyć całą Polskę


Ekologia w naszym życiu

Uczyli na Podlasiu, będą uczyć całą Polskę

Przez trzy lata autorzy unijnego projektu Centrum Zielonych Technologii uczyli Podlasian, jak zarabiać na ochronie przyrody. I odnieśli sukces: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego uznało projekt za wzorcowy i zaproponowało, by rozszerzyć go na cały kraj.

O tym, że ochrona przyrody dużo kosztuje nie trzeba nikogo przekonywać . Filtry, oczyszczalnie ścieków, zakłady przerabiające śmieci. Wszystko to wymaga niemałych nakładów . Ale jest i druga strona medalu - na ochronie przyrody można zarabiać . I to z pomocą unijnych środków.

Prowadzony przez Podlaską Stację Przyrodniczą „Narew” projekt pod nazwą Centrum Zielonych Technologii dostał niemałe unijne dofinansowanie właśnie dlatego, że pomaga mieszkańcom Podlasia zarabiać na ochronie przyrody i kultury regionu. Trzy lata temu w ogólnopolskim, ministerialnym rankingu pomysłów, jak przeciwdziałać bezrobociu i dyskryminacji na rynku pracy projekt znalazł się na bardzo wysokiej pozycji. To pozwoliło na realizację przedsięwzięcia.

- Z jednej strony potrzeba rozwoju gospodarczego, z drugiej - ograniczenia. Jedna trzecia województwa to tereny chronionej przyrody: cztery parki narodowe, trzy krajobrazowe, kilkadziesiąt rezerwatów, sieć terenów Natura 2000 - mówi Dariusz Ochrymiuk, prezes PSP „Narew”. - Projekt Centrum Zielonych Technologii pokazuje, jak z pozornej słabości można uczynić swoją siłę. Tym bardziej, że ekologia stała się nie tylko modna, ale też obowiązkowa. Żadna inwestycja z Unii Europejskiej nie zostanie zrealizowana jeśli szkodzić będzie środowisku naturalnemu ponad przyjęte normy.

Jak w takim razie szybko rozwijać gospodarkę szczególnie, gdy mieszka się w tak zielonym regionie jak Podlasie?

Projekt Centrum Zielonych Technologii podsuwa gotowe pomysły na ekologiczny biznes. Za 6 mln zł dotacji z UE w Centrum stworzono system szkoleń, skierowanych do mieszkańców Podlasia, dzięki któremu dowiadują się oni jak można produkować bez szkodzenia środowisku naturalnemu . Jednym z ważniejszych zadań , jakie postawili sobie autorzy projektu był powrót do tradycyjnego budownictwa na Podlasiu. Specjaliści opracowali i zaproponowali przedsiębiorcom nowoczesną, ale opartą na dawnych zasadach metodę budowy domów. Budulec to kamień, drewno, trzcina.

Materiały użyte do budowy takiego ekologicznego domu powodują, ze jego mieszkańcy nie musza martwić się o odpowiednią temperaturę ani zimą, ani latem.
- Ogrzewanie, klimatyzacja i wentylacja są zawarte w jednym systemie, w którym nie ma tradycyjnego pieca ogrzewczego. Jednocześnie jest to system pozwalający na minimalne zużycie energii - mówi Sergiusz Niczyporuk, ekspert w dziedzinie budownictwa drewnianego - gospodarz pensjonatu „Sioło Budy” k. Białowieży.

Inny sposób na życie zgodne z przyrodą to przydomowe oczyszczalnie ścieków. Właściciele małej firmy Ekoprom, którzy zajmowali się oczyszczaniem ścieków, właśnie na szkoleniach w Centrum dowiedzieli się jak założyć oczyszczalnię aktywną ekologicznie. Okazało się, że jest to bardzo proste - wystarczy zainwestować w pompę, osadnik oraz naturalny filtr roślinny. Efekty, także finansowe, przychodzą bardzo szybko.

- To spora oszczędność - mówi Daniel Karbowski, współwłaściciel Ekopromu, uczestnik, a następnie szkoleniowiec warsztatów praktycznych. - Oczyszczalnia tylko na początku kosztuje nieco więcej niż szambo, ale na przestrzeni kilku lat to się wyrównuje, a później przynosi oszczędności - mówi.

Budowa małej ekologicznej oczyszczalni, produkcja energii z biomasy, czy stawianie ekologicznych domów - to tylko część projektów wdrożonych przez CZT. Kolejna dziedzina to prowadzenie gospodarstw ekoturystycznych . Z założenia nastawione są one na małe grupy turystów, bo dziką przyrodę najlepiej podglądać w spokoju. Tak jak w okolicy dworu Pentowo, gdzie co roku na wiosną przylatują stada bocianów. Bohdan Toczyłowski postanowił to wykorzystać i w odziedziczonym niedawno dworze stworzył Europejską Wieś Bocianią.

Właściciele takich ekoturystycznych firm przekonują teraz innych, że tereny chronione - takie jak rezerwaty, czy parki wcale nie musza być barierą w rozwoju gospodarczym regionu. Inne dziedziny działalności to np. produkcja swojskiej żywności, hodowla wierzby energetycznej, czy gospodarka odpadami opakowaniowymi.
Przez trzy lata ze szkoleń w Centrum skorzystało w sumie ok. 400 osób z Podlasia. Wiadomo już jednak, że to nie koniec. Pomysł i jego realizacja tak przypadł do gustu Ministerstwu Rozwoju Regionalnego, że zaproponowało ono Podlaskiej Stacji Przyrodniczej Narew, by zakres projektu rozszerzyć na cały kraj.

- Na 100 projektów Equal, tylko 10 uznano za wzorcowe, w tym nasz - cieszy się Dariusz Ochrymiuk. - Obecnie przygotowujemy dokumentację, a najpóźniej jesienią chcielibyśmy ruszyć z projektem ogólnopolskim.

Projekt "Centrum Zielonych Technologii" realizowany jest przy udziale środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach programu EQUAL, którego jednym z celów jest przeciwdziałanie bezrobociu. ”Centrum” oferuje pomoc w takich dziedzinach działalności gospodarczej jak:

  • tradycyjne technologie budowlane,
  • odnawialne źródła energii (ze szczególnym uwzględnieniem biomasy),
  • ekologiczne oczyszczalnie ścieków,
  • rolno-spożywcze produkty lokalne i regionalne,
  • ekoturystyka,
  • gospodarka odpadami

Zainteresowani mogą zgłaszać się do biura projektu "Centrum Zielonych Technologii", ul. Legionowa 28 lok. 607, Białystok, tel./fax 085 7499960, e-mail: biuro@pspnarew.org.pl. Wszelkie informacje na temat szkoleń i projektu są na stronie www.zielonetechnologie.pl 
 

Następny artykuł

Poprzedni artykuł